Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ trong phiên họp toàn thể vào mùa thu vào ngày 14 tháng 11 năm 2023 tại Baltimore (Ảnh: Joe Bukuras/CNA)
Một tuyên bố do Vatican ban hành về việc chúc lành cho “các cặp đồng giới” và các cặp vợ chồng trong “các tình trạng không đúng lễ giáo” khác không làm thay đổi giáo huấn của Giáo hội Công giáo rằng hôn nhân là định chế giữa một người nam và một người nữ, theo một tuyên bố do các Giám mục Hoa Kỳ đưa ra.
Hôm thứ Hai, Bộ Giáo lý Đức tin đã ban hành một tuyên bố có tựa đề Fiducia Supplicans, mở ra cánh cửa để các linh mục ban phép lành mục vụ cho các cặp đồng giới. Tuy nhiên, tuyên bố cũng nói rõ rằng những phép lành như vậy không thể được thực hiện theo cách thức giống với hôn nhân và chuyển tải sự phân biệt giữa phép lành có tính mục vụ và phép lành có tính Bí tích.
“Tuyên bố nêu rõ sự phân biệt giữa các phép lành phụng vụ (Bí tích) và các phép lành mục vụ, có thể được ban cho những người khao khát ân sủng yêu thương của Thiên Chúa trong cuộc sống của họ”, Chieko Noguchi, Giám đốc điều hành các vấn đề công cộng tại Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ, cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Hai.
“Giáo huấn của Giáo hội về vấn đề hôn nhân không thay đổi, và tuyên bố này khẳng định điều đó, đồng thời nỗ lực đồng hành cùng mọi người thông qua việc ban các phép lành mục vụ vì mỗi người chúng ta cần tình yêu chữa lành và lòng thương xót của Thiên Chúa trong cuộc sống của mình”, ông Noguchi cho biết thêm.
Fiducia Supplicans tuyên bố rằng Giáo hội không thể cho phép ban phép lành phụng vụ cho các cặp đồng giới vì điều đó sẽ “tạo cơ hội cho một hình thức hợp pháp về mặt luân lý cho một sự kết hợp được coi là hôn nhân hoặc thực hành tính dục ngoài hôn nhân”.
Tuy nhiên, tuyên bố nói rằng việc cấm các phép lành phụng vụ không ngăn cản các linh mục ban các phép lành mục vụ “tự phát”, vốn “dành cho tất cả mọi người”. Tuyên bố cũng cho biết thêm rằng những phép lành như vậy dành cho những người “không đòi hỏi sự hợp pháp về địa vị của mình nhưng cầu xin rằng tất cả những gì chân thật, tốt đẹp và có giá trị nhân bản trong cuộc sống và các mối tương quan của họ sẽ được làm cho trở nên phong phú, chữa lành và thăng tiến nhờ sự hiện diện của Chúa Thánh Thần”.
Tài liệu nhấn mạnh rằng các phép lành mục vụ “tự phát” như vậy “không nên trở thành một hành vi phụng vụ hoặc bán phụng vụ” và “không bao giờ được ban đồng thời với các nghi thức của một cuộc kết hợp dân sự, và thậm chí không liên quan đến chúng” và không thể “được được thực hiện với bất kỳ trang phục, cử chỉ hoặc lời nói nào theo cách thức của một đám cưới”.
Phản ứng giữa những người Công giáo Hoa Kỳ mang tính trái chiều, một số thành viên giáo sĩ ca ngợi các hướng dẫn mới và những người khác bày tỏ sự thất vọng.
Cha James Martin, một linh mục Dòng Tên, đã ca ngợi tuyên bố này. Cha Martin là tác giả của cuốn sách “Xây dựng một cầu nối: Làm thế nào Giáo hội Công giáo và Cộng đồng LGBT có thể bước vào mối quan hệ tôn trọng, thương cảm và thấu hiểu”.
“Tuyên bố mở ra cơ hội ban phép lành ngoài phụng vụ cho các cặp đồng giới, điều mà trước đây bị giới hạn đối với các Giám mục, linh mục và phó tế”, Cha Martin nói trong một bài đăng trên X, trước đây gọi là Twitter. “Cùng với nhiều linh mục, giờ đây tôi sẽ rất vui mừng khi được ban phép lành cho những người bạn đồng giới của mình”.
Cha Martin đã gọi tuyên bố mới là một “sự thay đổi rõ rệt” so với bức thư giải thích năm 2021 trong Phản hồi của Bộ Giáo lý Đức tin, trong đó cho biết Giáo hội “không và không thể chúc lành cho tội lỗi” khi được hỏi về việc ban phép lành cho các cuộc kết hợp của những người đồng tính. Cả tài liệu năm 2021 lẫn tài liệu năm 2023 gần đây đều đã được Đức Thánh Cha Phanxicô phê chuẩn.
Đáp lại những nhận xét của Cha Martin, Cha Ronald Vierling đã đăng trên X rằng “mục tiêu của việc thực hành mục vụ đích thực là sự hoán cải của những người tội lỗi” và “việc tiếp cận mục vụ phải được đặt dưới việc noi gương Chúa Kitô Mục Tử Nhân Lành, Đấng mà lời kêu gọi nhất quán và kiên định của Ngài là sám hối và hoán cải đời sống”.
Trong khi đó, Stephen P. White, Giám đốc điều hành Dự án Công giáo tại Đại học Công giáo Hoa Kỳ, nói với CNA rằng tuyên bố cuối cùng thừa nhận rằng “Thiên Chúa không và không thể chúc lành cho tội lỗi; nhưng Ngài có thể và thường chúc lành cho các tội nhân, đặc biệt khi họ cầu xin Ngài ân sủng để lớn lên trong sự thánh thiện”.
Ông White cũng cho biết thêm rằng “Bộ Giáo lý Đức tin đã nhiều lần cảnh báo về sự cần thiết phải tránh sự bê bối và nhầm lẫn” nhưng “mọi hy vọng tránh nhầm lẫn và bê bối như vậy dường như đã tan biến gần như ngay lập tức khi sắc lệnh được công bố”.
“Điều này hoàn toàn có thể đoán trước được: từ việc báo chí đưa tin sai lệch một cách điên cuồng, đến sự đắc thắng từ những người ủng hộ việc loại bỏ giáo huấn của Giáo hội về vấn đề tính dục và hôn nhân, đến sự khẳng định từ một số góc cạnh của Giáo hội rằng giờ đây họ được tự do làm chính những gì sắc lệnh cấm”, ông White nhận xét.
Trong vài năm qua, các linh mục ở Đức và Bỉ đã bất chấp lệnh cấm trước đây của Vatican về việc chúc lành cho các cặp đồng giới. Tuy nhiên, nhiều phép lành trong số này dường như vẫn vi phạm các hướng dẫn mới của Vatican.
Ở cả Bỉ lẫn Đức, một số Giám mục đã thúc đẩy việc ban phép lành theo phong cách phụng vụ cho các cá nhân trong các mối quan hệ đồng giới. Giáo phận Flanders ở Bỉ đã phê chuẩn phụng vụ về việc ban phép lành cho các cặp đồng giới và Con đường Công nghị Đức đã công khai ủng hộ các nghi thức ban phép lành cho các cặp đồng giới. Cả hai thực hành này dường như vẫn mâu thuẫn với các hướng dẫn của Vatican.
Minh Tuệ (theo CNA)
