Một thành viên Tiểu đoàn Can thiệp Nhanh người Cameroon đang tuần tra ngôi làng bỏ hoang Ekona ở vùng Anglophone vào ngày 4 tháng 10 năm 2018 (Ảnh: Zohra Bensemra / Reuters qua CNS)
YAOUNDÈ, Cameroon – Các Giám mục Cameroon đã lên án “tình trạng khốn khổ liên tục mà người dân của chúng ta đang phải trải qua, trong số nhiều tệ nạn đang bủa vây đất nước chúng ta” sau cuộc họp thường niên của họ.
Các vị Giám chức đã lên án “các cuộc khủng hoảng liên tục ở các khu vực Tây Bắc, Tây Nam và Viễn Bắc cũng như“ chủ nghĩa bộ lạc do giới tinh hoa nhất định thúc đẩy khiến người nghèo chống lại nhau”.
Các Giám mục đang ám chỉ đến cuộc khủng hoảng ly khai ở các vùng Anglophone ở phía Tây của quốc gia đa số nói tiếng Pháp và cuộc nổi dậy của lực lượng Hồi giáo Boko Haram ở phía Bắc.
“Có những cuộc khủng hoảng kéo dài bởi vì có một số người duy trì điều này, chính xác là vì nó phù hợp với họ”, Đức Giám mục Emmanuel Abbo của Ngaoundere, miền bắc đất nước, cho biết.
“Có một số người sẽ không sẵn sàng để cho cuộc chiến này kết thúc bởi vì, đối với họ, nó bao gồm những lợi thế nhất định…. về tài chính, về vật chất và những thứ khác. Thông tin mà chúng tôi nhận được cho thấy rõ ràng rằng những cuộc xung đột này thực sự kéo dài, bắt đầu từ chính những người trong cuộc, bởi vì chúng tôi có ấn tượng rằng nó đã trở thành một công việc thương mại”, Đức Giám mục Abbo nói.
Những người Ambazonian [tên mà những người ly khai nói tiếng Anglophone tự đặt cho mình], những người sống trong khu vực, những người thực hiện các vụ tống tiền, những người thực hiện các vụ cướp bóc, điều đó đã trở thành một công việc thương mại đối với họ, một cách thức để làm giàu. Và cũng chắc chắn, bởi một số nhà chức trách không muốn cuộc chiến này kết thúc vì nó có lợi cho họ”, Đức Cha Abbo nói.
Đức Giám mục George Nkuo Địa phận Kumbo cho biết trong khi ngài không thể trò chuyện với các Giám mục còn lại, ngài hoàn toàn đồng tình với Đức Cha Abbo.
“Tôi đã chứng kiến nhiều người được hưởng lợi từ cuộc chiến này”, Đức Giám mục Nkuo phát biểu với Crux.
“Ví dụ như giờ đây Kumbo đã bị phong tỏa vì có những người chiến đấu vì lợi ích của họ. Kumbo trong một tuần lễ bị phong tỏa. Các khu chợ đều đóng cửa, các con đường bị phong tỏa, mọi thứ im lặng như tờ. Hôm qua tôi đã đi từ Jakiri đến Kumbo [khoảng cách 14 dặm] bằng xe máy. Chắc chắn thực tế là có những người được hưởng lợi từ cuộc khủng hoảng. Có những người muốn chiến tranh tiếp tục bởi vì họ được hưởng lợi từ nó. Và ai là người đau khổ? Người dân chính là những người phải chịu đau khổ”, vị Giám chức nói.
Đức Giám mục Nkuo cho biết cuộc khủng hoảng ly khai ở các vùng nói tiếng Anh của Cameroon là kết quả của nhiều thập kỷ bất công đối với những người nói tiếng Anh của đất nước.
Thông thường, các quan chức chính phủ đã nhấn mạnh việc quay trở lại hòa bình như một cách thức nhằm hoát khỏi cuộc khủng hoảng. Nhưng Đức Giám mục Nkuo cho biết rằng hòa bình không thể đến nếu không có công lý.
“Công lý và hòa bình đi đôi với nhau và khi chúng ta nói về hai vấn đề đan xen này, chúng ta đang nói về sự chú ý của Giáo hội”, Đức Giám mục Nkuo phát biểu với Crux.
‘Bạn không thể có hòa bình nếu không có công lý; ngày nay thiếu vắng hòa bình bởi vì có một tình huống bất công đã kéo dài. Và chúng ta không chỉ nói về những người Anglophones ở Cameroon. Kinh Thánh nói với chúng ta: Nếu tay bạn đau, thì toàn thân cũng lâm bệnh và mệt mỏi rụng rời. Vì vậy, Cameroon đang bị lâm bệnh, và cần được chữa trị”.
Đức Giám mục Nkuo cho biết cách hàn gắn quốc gia phải bắt đầu bằng việc giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột.
Cameroon là thuộc địa cũ của Đức bị chia cắt giữa Anh và Pháp sau Thế chiến thứ nhất. Phần do Pháp quản lý của đất nước đã giành được độc lập vào năm 1960 và được gọi là La Republique du Cameroun. Khu vực nói tiếng Anh của Cameroon đã giành được độc lập một năm sau đó nhưng thống nhất với khu vực nói tiếng Pháp để thành lập Cộng hòa Liên bang Cameroon.
Tuy nhiên, liên bang này đã trở thành một quốc gia thống nhất vào năm 1972 và tổng thống đương nhiệm, Paul Biya đã bỏ từ “United” khỏi tên chính thức của đất nước vào năm 1984.
Đức Giám mục Nkuo cho biết những thay đổi về tên quốc gia chỉ là một phần của vấn đề. Nhiều thập kỷ bị gạt ra ngoài lề và sự lãng quên của một bộ phận nói tiếng Anh trong nước là cốt lõi của vấn đề. Năm 2016, một loạt cuộc biểu tình của các giáo viên và luật sư nói tiếng Anh đã bị chính quyền trung ương đàn áp dữ dội, dẫn đến cuộc nổi dậy hiện nay. Cho đến nay, hơn 4.000 người đã thiệt mạng và hơn 700.000 người phải di dời.
Các Giám mục đã đưa ra thông báo rằng ngày 24 tháng 4, Chúa Nhật Lòng Chúa Thương Xót, sẽ là ngày hành hương và cầu nguyện cho hòa bình trên toàn quốc. Đất nước này sẽ được thánh hiến cho Đức Trinh Nữ Maria tại đền thờ ở Marienberg, Giáo phận Edea.
Minh Tuệ (theo Crux)
