Ngoại trưởng Hoa Kỳ Michael Mike Pompeo (Ảnh: Lev Radin / Shutterstock)
Bản dự thảo báo cáo từ cơ quan tư vấn cho Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về Nhân quyền nhấn mạnh rằng tự do tôn giáo là “quyền quan trọng nhất” trong số các quyền của con người.
“Từ trước đến nay, trong số các quyền bất khả nhượng mà chính phủ được thiết lập để bảo đảm, theo quan điểm của các nhà sáng lập, đó là quyền sở hữu và quyền tự do tôn giáo”, theo nội dung bản dự thảo báo cáo của Ủy ban về các Quyền bất khả nhượng, được phát hành vào ngày 16 tháng 7.
“Một xã hội chính trị phá hủy triển vọng của hai quyền này đánh mất tính hợp pháp của nó”.
Ủy ban được thành lập vào tháng 7 năm ngoái bởi Ngoại trưởng Mike Pompeo, người đã tuyên bố rằng bà Mary Ann Glendon, cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Tòa Thánh, sẽ lãnh đạo Ủy ban này.
Hôm thứ Năm 16/7, ông Pompeo đã giải thích về sự cần thiết của ủy ban, đồng thời lưu ý rằng sự gia tăng số lượng nhân quyền được công nhận thể hiện “những rủi ro xung đột” giữa các yêu sách quyền lợi, cũng như “rủi ro của việc tầm thường hóa các giá trị cốt lõi của Mỹ”. Trong thời gian làm việc tại Bộ Ngoại giao, ông Pompeo nói, khi các bức điện tín từ khắp nơi trên thế giới chuyển về, ông nhận ra rằng các quan chức đang thảo luận về các quyền theo những cách thức “tương phản một cách sâu sắc”.
Năm ngoái, ông Pompeo đã chịu trách nhiệm đối công việc của ủy ban nghiên cứu bản chất và nền tảng lịch sử của nhân quyền, với hy vọng rằng đó sẽ là một phần của “một trong những cuộc tái xét sâu sắc nhất về các quyền bất khả nhượng trên thế giới kể từ Tuyên bố năm 1948”.
Hôm thứ Năm, ủy ban đã công bố báo cáo của mình tại một sự kiện ở Philadelphia, với Đức Hồng y Timothy Dolan Địa phận New York đưa ra sự dẫn chứng.
“Thiên Chúa đã ban tặng và in sâu vào bản chất của các loài tạo vật của mình một số quyền bất khả nhượng đổi được trân trọng bởi những người sáng lập”, Đức Hồng y Dolan cho biết, đồng thời lưu ý rằng đó là “những quyền phát xuất từ phẩm giá thiên phú của con người”, và “hiển nhiên về mặt lý trí và bản chất”, và “được tôn vinh” trong Mặc Khải của Thiên Chúa.
Đức Hồng y Dolan đã cầu xin Thiên Chúa chúc lành cho “dự án cao quý này” của ủy ban, “khi chúng ta đổi mới ý thức về nhiệm vụ chia sẻ sự khôn ngoan của đất nước của chúng ta về các quyền vốn có của bản chất con người, không bao giờ bị chà đạp”.
Bà Glendon, giới thiệu bản báo cáo, đã ghi nhận các mối đe dọa khác nhau đối với vấn đề nhân quyền trên khắp thế giới, đặc biệt là việc Trung Quốc “đang thúc đẩy mạnh mẽ một khái niệm rất khác biệt” về các quyền vốn đặt “những ưu tiên quốc gia” lên trên quyền tự do ngôn luận và hội họp, và các cuộc bầu cử tự do. Bà cũng chỉ ra những tiến bộ công nghệ gần đây vốn đặt ra các mối đe dọa đối với nhân quyền, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo, thu thập dữ liệu và các kỹ thuật giám sát.
Ngoại trưởng Pompeo giải thích hy vọng của mình rằng truyền thống về các quyền được nêu trong báo cáo có thể được sử dụng để cung cấp cho các quốc gia khác “sự can đảm” để lên tiếng khi các chế độ độc tài ngược đãi công dân của họ.
Một số nhà phê bình của ủy ban, sau khi thành lập, đã quả quyết rằng ủy ban sẽ nhấn mạnh các quyền như tự do tôn giáo với cái giá phải trả là các quyền khác như quyền của phụ nữ hay sự ủng hộ LGBTQ.
Hôm thứ Năm, một quan chức cấp cao của chính quyền cho biết rằng đó quả là điều “đáng lo lắng” khi có rất nhiều chuyên gia nhân quyền cho rằng việc tập trung vào tự do tôn giáo đồng nghĩa với “một sự lệch lạc” với các ưu tiên chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, hoặc hướng sự chú ý khỏi các quyền con người khác.
Ngày nay, những người ủng hộ tự do tôn giáo bị chỉ trích như là các nhà chính trị thần quyền, vị quan chức nói, nhưng “những người tìm kiếm sự khoan dung” không nên bị nhầm lẫn với “chủ nghĩa cuồng tín tôn giáo”.
“Đến mức độ mà Hoa Kỳ” hết sức thành công trong việc thúc đẩy tự do tôn giáo, các quyền tự do khác “cũng sẽ được bảo vệ”, vị quan chức nói.
Ngoài bà Glendon, các thành viên của Ủy ban còn có giáo sư luật Paolo Carozza Đại học Notre Dame; Katrina Lantos Swett, cựu chủ tịch của Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ; và triết gia Christopher Tollefsen.
Hôm thứ Năm 16/7, Ngoại trưởng Pompeo đã trình bày về những phát hiện của ủy ban, đồng thời lưu ý rằng việc chú trọng vấn đề tự do tôn giáo nhấn mạnh rằng “không có xã hội nào có thể giữ được tính cách hợp pháp hoặc đạo đức của mình nếu không có tự do tôn giáo”.
Tình trạng bất ổn hiện nay, với các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc hàng loạt xảy ra trên khắp đất nước, được kết nối với khả năng của Hoa Kỳ để đưa lý tưởng sáng lập của nó vào thực tiễn, Ngoại trưởng Pompeo nói.
Hoa Kỳ đã “không đạt tới” lý tưởng của mình với việc chiếm hữu nô lệ trở thành “sự lệch hướng nghiêm trọng”, Ngoại trưởng Pompeo nói, cùng với việc trục xuất những người Mỹ bản địa khỏi vùng đất của họ.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Pompeo lưu ý, các nguyên tắc sáng lập đã đưa ra một tiêu chuẩn và khuôn khổ để xóa bỏ chế độ nô lệ và hệ thống hóa hóa sự bình đẳng theo pháp luật.
Minh Tuệ (theo CNA)
