Tổng thống Trump đã nhận được những phản ứng hỗn hợp từ các nhà lãnh đạo Công giáo đối với bài phát biểu đầu tiên của ông tại Đại hội đồng LHQ hôm thứ Ba vừa qua. Tổng thống Trump đã ủng hộ đối với một chương trình tái định cư hạn chế dành cho người tị nạn, gợi ý về hành động quân sự có khả năng xảy ra tại Venezuela, và đồng thời cam kết “phá hủy hoàn toàn Bắc Triều Tiên”.
NEW YORK – Gần hai năm sau khi Đức Thánh Cha Phanxicô phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc với lời kêu gọi “đặt tất cả các lợi ích đảng phái và ý thức hệ … nhằm phục vụ công ích”, Tổng thống Trump đã ca ngợi tổ chức này vì khả năng của họ trong việc cùng cộng tác với nhau hướng đến “một tương lai tốt đẹp hơn”- nhưng rõ ràng ông ta đang có ý định ưu tiên vì những lợi ích của Hoa Kỳ.
“Tôi sẽ luôn đặt nước Mỹ lên trước hết giống như quý vị, các nhà lãnh đạo các quốc gia của quý vị, đã đặt các quốc gia lên trước hết”, Trump tuyên bố trong bài diễn văn nhậm chức của mình với hơn 150 đại biểu quốc tế. Tổng thống Trump đã tận dụng thời gian đứng trên bục phát biểu của mình để vận động cho chương trình tái định cư hạn chế dành cho người tị nạn, gợi ý về hành động quân sự có khả năng xảy ra tại Venezuela và đồng thời cam kết sẽ “hủy diệt hoàn toàn Bắc Triều Tiên” nếu như họ tiếp tục những mối đe doạ hạt nhân của mình.
Trong khi Trump đã nhanh chóng ca ngợi lòng nhân ái và sự hào phóng của người dân Hoa Kỳ, ông cũng nói rõ rằng họ cũng có những hạn chế.
“Nếu như những người công chính không đối đầu với những kẻ độc ác, thì sự dữ sẽ chiến thắng” ,Trump nói. “Các khu vực chính của thế giới đang trong cuộc xung đột và một số nơi khác, trên thực tế, như đang xuống cõi âm ty “, ông nói thêm.
Nghị sĩ đảng Cộng hòa Sean Duffy phát biểu với Crux rằng ông rất tự hào về những lời táo bạo của Tổng thống hôm thứ Ba vừa qua.
“Là một người Công giáo và là cha của tám đứa con, tôi tự hào vì Tổng thống Donald Trump đã đứng lên vì phẩm giá của cuộc sống con người trên toàn thế giới và ông đã kêu gọi tất cả các quốc gia trên thế giới hãy để cho dân chúng được ‘phát triển nảy nở trong sự sung mãn của cuộc sống mà Thiên Chúa muốn”, ông Duffy nói.
“Tôi cảm thấy phấn khởi vì Tổng thống đã rõ ràng đối với việc đứng lên trước nguy cơ của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan và các chế độ hiếu chiến, những người âm mưu chống lại tự do của chúng ta”, ông Duffy cho biết thêm.
Một quốc gia giàu lòng nhân ái – với những giới hạn và các khu vực biên giới
Để giải quyết cuộc khủng hoảng người tị nạn toàn cầu, Tổng thống cho biết rằng Hoa Kỳ là một quốc gia giàu lòng nhân ái và sẽ tiếp tục hỗ trợ những nỗ lực tái định cư những người tị nạn, nhưng sẽ tập trung vào việc thực hiện điều này gần hơn với quê hương của họ.
“Đối với chi phí tái định cư cho một người tị nạn ở Hoa Kỳ, chúng tôi có thể hỗ trợ hơn 10 người ở quê nhà của họ”, Trump cho biết.
William Canny, giám đốc điều hành của tổ chức Dịch vụ Di dân và Tị nạn tại Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ, tin rằng những nhận xét của Tổng thống đã thất bại trong việc giải thích cho những người tị nạn rằng họ không thể được tái định cư gần với các quốc gia xuất xứ của họ.
“Tôi chia sẻ mong muốn của Tổng thống để giúp mọi người ở lại nơi họ đang ở và gần bên cạch các quốc gia lân cận”, ông Canny nói, “nhưng Liên Hiệp Quốc đã đưa ra những lời kêu gọi cụ thể và nhất quán nhằm cung cấp các nhu cầu cơ bản, chẳng hạn như thực phẩm, chỗ ở và việc học hành, và chỉ có 60% các nhu cầu đã được vạch ra của những người tị nạn được đáp ứng vào năm ngoái và chỉ có 38% nhu cầu đó đã được đáp ứng tính đên thời điểm hiện tại trong năm nay”.
Theo ông Canny, LHQ đã xác định rằng khoảng một triệu người tị nạn không thể trở về quê hương hoặc ở lại quốc gia nơi mà họ đã chạy trốn.
“Theo lịch sử, chúng ta đã có thể tiếp đón 75.000 đến 90.000 người tị nạn – một tỷ lệ nhỏ trong số đó – đến đất nước này để bắt đầu cuộc sống mới”, ông Canny phát biểu với Crux.
“Đây chính là những gia đình dễ bị tổn thương, thường là trẻ em, vốn đã được kiểm tra an ninh một cách lỹ lưỡng. Không có sự cân nhắc lựa chọ hay sự đánh đổi nào đã được thực hiện. Đây không chỉ là sự hào phóng của những người nộp thuế cũng như các công dân mà còn là một sự cam kết cá nhân trong việc tiếp đón những người xa lạ”, ông Canny cho biết thêm.
Giải quyết “vấn đề nhân đạo” của Venezuela
Tổng thống Trump cũng đã có những lời lẽ mạnh mẽ đối với Tổng thống Nicolás Maduro của Venezuela, người mà ông gọi là “một kẻ độc tài xã hội chủ nghĩa”, người “đã đẩy một quốc gia vốn đang phát triển mạnh mẽ đến bờ vực của sự sụp đổ hoàn toàn”.
Trên chuyến bay trở về Rome từ Colombia vào tuần trước, ĐTC Phanxicô cho biết Ngài muốn LHQ can thiệp vào điều mà Ngài mô tả như là một “vấn đề nhân đạo” tại Venezuela.
Các Giám mục Venezuela đã duy trì một lập trường mạnh mẽ chống lại chính phủ Maduro và đồng thời Vatican đã cử nhiều phái đoàn ngoại giao tới nước này để nỗ lực làm việc nhằm hướng tới một giải pháp cho cuộc khủng hoảng.
Trong bài phát biểu của mình hôm thứ ba, Trump nói: “Vấn đề ở Venezuela không phải là chủ nghĩa xã hội đã được thực hiện một cách yếu kém, mà chủ nghĩa xã hội đã được thực hiện một cách trung thực”. Trump đã tiếp tục ngụ ý rằng ông sẽ sẵn sàng sử dụng hành động quân sự nếu cần thiết.
Cha Robert Sirico, chủ tịch cơ sở nghiên cứu ‘Action Institute’, một cơ quan nghiên cứu thị trường tự do, đã hoan nghênh những lời phát biểu của tổng thống.
“Đã từng viếng thăm Venezuela trong nhiều năm trước và sau thời tổng thống Chavez, và tôi đã chứng kiến một xã hội xinh đẹp và thịnh vượng biến thành một hệ thống kinh tế đổ nát và bất công”, linh mục Sirico cho biết.
(Hugo Chávez, người tiền nhiệm của tổng thống Maduro, đã thiết lập “Cuộc Cách mạng Bolivaria” của mình trong nhiệm kỳ từ năm 1999 cho đến khi ông qua đời vào năm 2013).
“Tôi đã cảm thấy nhẹ nhõm và phấn khởi khi nghe những lời phát biểu của Tổng thống Trump tại LHQ về những nguyên nhân gây ra sự xáo trộn về xã hội, chính trị và kinh tế đang diễn ra. Ở bất cứ nơi nào chủ nghĩa xã hội được thử nghiệm, một phần hay toàn bộ, đều chứng minh rằng, theo lời của Thánh Gioan Phaolô II, chủ nghĩa xã hội chính là “một sự sai lầm về mặt nhân chủng học”, điều đó đã được thể hiện ở rất nhiều quốc gia”, linh mục Sirico cho biết.
“Những nhà lãnh đạo chính trị, Giáo hội và ngành công nghiệp giải trí , những người đã cố gắng bảo vệ, biện minh hay giải thích về sự bất công xã hội của chủ nghĩa xã hội ở Venezuela đã mắc nợ cộng đồng thế giới và đặc biệt là những người dân bị ngược đãi tại Venezuela, một lời xin lỗi”, linh mục Sirico cho biết thêm.
Tư tưởng Công Giáo về Xã hội – và những căng thẳng
Trong một cuộc phỏng vấn với Crux, Claes Ryn, giám đốc điều hành của Trung tâm nghiên cứu về Thuật quản lý nhà nước tại Đại học Công giáo Hoa Kỳ, cho biết rằng bài phát biểu của Trump sẽ được ghi nhớ vì phong cách đối đầu của nó, đặc biệt chống lại Bắc Triều Tiên và đồng thời nhấn mạnh đến tầm quan trọng của chủ quyền quốc gia.
Ông Ryn cho biết rằng ông tin rằng một mặt Tổng thống tương đối phù hợp với tư tưởng Công giáo về xã hội khi nhấn mạnh đến chủ quyền quốc gia – nhưng ông tin rằng cách tiếp cận của Tổng thống đối với Bắc Triều Tiên là không phù hợp với Giáo huấn Công giáo.
“Tư tưởng Công giáo về xã hội, theo xu hướng chủ đạo của nó, coi nguyên tắc bổ trợ chính là một điều căn bản, vốn nói rằng chỉ khi những người liên quan trực tiếp không thể giải quyết được những vấn đề của chính họ, thì nên chuyển sang một cơ quan thẩm quyền khác”, ông Ryn nói.
“Tính độc lập, chủ nghĩa yêu nước, chủ quyền – chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy các chủ đề này liên kết với tư tưởng Công giáo về xã hội đến mức độ nó nhấn mạnh đến tính bổ trợ”, ông Ryn nói.
“Lời lẽ hùng biện hiện tại của chính quyền và tổng thống đang đi ngược lại với việc làm lan rộng cuộc xung đột … nó có vẻ như khó có thể hòa hợp những lời lẽ hùng biện của Tổng thống với tư tưởng Công giáo về xã hội đối với cách ghi điểm đặc biệt này”, ông Ryn cho biết thêm.
Trong một dòng tweet vào sáng hôm thứ Ba đưa ra một lời bình luận về các cuộc tranh luận toàn cầu, Đức Thánh Cha Phanxicô đã kêu gọi việc hợp tác quốc tế.
“Chúng ta hãy cùng nhau tìm ra các giải pháp cụ thể để giúp đỡ những người nghèo, những người tị nạn, các nạn nhân của các hình thức nô lệ hiện đại, để thúc đẩy hòa bình”, ĐTC Phanxicô viết.
Nhưng đối với Trump, tóm tắt trên tài khoản Twitter của ông là trực tiếp hơn: “Với cương vị là Tổng thống Hoa Kỳ, tôi sẽ luôn đặt Hoa Kỳ lên đầu tiên”.
Minh Tuệ chuyển ngữ
