Các chiến binh Taliban tuần tra bên trong thành phố phía tây nam tỉnh Kandahar, Afghanistan, Chúa nhật, ngày 15 tháng 8 năm 2021 (Ảnh: Sidiqullah Khan / AP)
ROME – Ước tính có khoảng 200 tín hữu Công giáo tại Afghanistan – một con số nhỏ bé trong nhóm thiểu số khoảng 7.000 Kitô hữu – và vài ngày sau khi Taliban nắm quyền kiểm soát đất nước sau khi quân đội Hoa Kỳ rút quân, Tổ chức từ thiện Giáo hoàng đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình hình của họ.
Tổ chức Viện trợ các Giáo hội Đau khổ (ACN) cho biết họ nhìn thấy “một tương lai đen tối đối với tự do tôn giáo” ở Afghanistan.
Zabihullah Mujahid, phát ngôn viên của Taliban, tuyên bố trên Twitter rằng nước này giờ đây chính thức là “Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan”.
Thomas Heine-Geldern, chủ tịch điều hành của tổ chức giáo hoàng, bày tỏ quan ngại sâu sắc về việc chiếm đoạt chính quyền ở quốc gia Trung Á này.
“Trong thời kỳ cai trị của Tiểu vương quốc Afghanistan trước đây, Taliban đã áp đặt phiên bản nghiêm ngặt của luật Sharia trên toàn quốc”, ông Heine-Geldern nói. “Chúng ta có thể mong đợi rằng Hồi giáo dòng Sunni sẽ là tôn giáo chính thức, luật Sharia sẽ được tái áp đặt, và các quyền tự do khó giành được về nhân quyền, bao gồm cả một biện pháp tương đối về tự do tôn giáo, trong 20 năm qua sẽ bị thu hồi”.
Taliban đã cai trị Afghanistan từ năm 1996 đến 2001.
Mối quan tâm này được Vatican chia sẻ hôm thứ Tư, đăng tải một câu chuyện trang bìa trên tờ báo của họ hỏi về tương lai của những người phụ nữ ở Afghanistan.
“Bất kể những lời trấn an của quân nổi dậy, đối với phụ nữ Afghanistan, đây dường như là sự khởi đầu của một cơn ác mộng mới”, trang bìa của tờ L’Osservatore Romano từ ngày 18 tháng 8 cho biết. “Khi họ lãnh đạo Afghanistan trong nửa cuối những năm 1990, Taliban đã đưa đất nước vào bóng tối hoàn toàn: Phụ nữ trên thực tế, bị ‘khai trừ’ khỏi xã hội. Và với sự trở lại của Taliban, có nguy cơ cụ thể là phiên bản cực đoan nhất của luật Sharia, luật qur’anic, cũng được áp dụng trở lại”.
Trong tuyên bố của mình, Tổ chức Viện trợ các Giáo hội Đau khổ (ACN) nhấn mạnh rằng họ đã dự đoán tình hình xấu đi trong Báo cáo Tự do Tôn giáo gần đây, được công bố vào tháng 4 năm 2021. Afghanistan luôn nằm trong số các quốc gia vi phạm tự do tôn giáo nhiều nhất, như đã được ghi nhận cả bởi ACN và Báo cáo Tự do Tôn giáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Ngay cả trước khi Taliban tiếp quản hôm Chúa nhật, hiến pháp Afghanistan đã xác định Hồi giáo là quốc giáo. Theo Báo cáo Tự do Tôn giáo của Hoa Kỳ năm 2020, “việc cải đạo từ Hồi giáo sang một tôn giáo khác bị coi là hành vi bội giáo, có thể bị trừng phạt bằng án tử hình, bị bỏ tù hoặc tịch thu tài sản”.
Theo báo cáo năm 2021 của ACN, mặc dù không có hạn chế rõ ràng nào đối với khả năng thành lập các địa điểm thờ tự hoặc đào tạo giáo sĩ của các nhóm tôn giáo thiểu số, nhưng trên thực tế, các lựa chọn dành cho họ bị hạn chế. Một số đại sứ quán nước ngoài cung cấp địa điểm thờ phượng cho những người không phải là người Afghanistan. Liên minh quân sự do Hoa Kỳ dẫn đầu có các cơ sở để những người không theo đạo Hồi có thể thực hiện các hoạt động thờ phượng.
Chỉ có một nhà thờ Công giáo duy nhất trong cả nước và về mặt kỹ thuật, nhà thờ này nằm trên đất nước ngoài, vì nó nằm trong đại sứ quán Ý.
Kitô giáo được coi như là một tôn giáo phương Tây và xa lạ với Afghanistan, báo cáo của ACN lưu ý, đồng thời cũng cho biết thêm rằng sự hiện diện quân sự của các lực lượng quốc tế đã làm tăng thêm sự ngờ vực chung đối với các tín hữu Kitô giáo, một tình huống buộc các Kitô hữu Afghanistan phải thờ phượng một mình hoặc theo nhóm nhỏ tại nhà riêng.
Bất chấp một điều khoản hiến pháp đảm bảo sự khoan dung tôn giáo, những người công khai theo Kitô giáo hoặc chuyển đổi từ Hồi giáo sang Kitô giáo vẫn dễ bị tổn thương.
Tình hình ngày càng trở nên tồi tệ nhất đối với 0,01% người Afghanistan không theo Hồi giáo – ngoài các Kitô hữu còn có những nhóm nhỏ những người theo đạo Hindu và đạo Sikh, cũng như một nhóm tín đồ Do Thái, những người gần đây đã hứa sẽ ở lại Afghanistan để bảo vệ một giáo đường Do Thái.
“Thật không may, phân tích của chúng tôi chẳng có nhiều hy vọng”, tuyên bố được ACN đưa ra hôm thứ Năm cho biết. “Tất cả những ai không tán thành quan điểm Hồi giáo cực đoan của Taliban đều gặp rủi ro, ngay cả những người Hồi giáo dòng Sunni ôn hòa. Người Hồi giáo dòng Shia (10%), cộng đồng Kitô giáo nhỏ bé, và tất cả các nhóm thiểu số tôn giáo khác, đã bị đe dọa, sẽ còn bị áp bức nghiêm trọng hơn. Đây là một bước thụt lùi rất lớn đối với tất cả các quyền con người và đặc biệt là đối với vấn đề tự do tôn giáo trong nước”.
Tổ chức này cũng bày tỏ sự tiếc nuối trước thực tế là một số quốc gia đã tuyên bố đồng tình với Tiểu vương quốc mới, điều này sẽ không chỉ hợp pháp hóa Taliban mà còn “khuyến khích các chế độ độc tài trên toàn thế giới, đặc biệt là trong khu vực, thúc đẩy sự vi phạm ngày càng gia tăng đối với tự do tôn giáo ở đất nước của họ”.
“Sự công nhận của quốc tế đối với Taliban cũng sẽ hoạt động như một nam châm thu hút các nhóm Hồi giáo cực đoan nhỏ hơn, tạo ra một nhóm các phe phái khủng bố tôn giáo mới có thể thay thế các hình thức lịch sử như al-Qaeda và Nhà nước Hồi giáo”, ACN cảnh báo. “Trong số những khu vực khác, các khu vực cần quan tâm bao gồm Pakistan, Palestine và tỉnh Idlib của Syria. Tình hình đối với các Kitô hữu và các cộng đồng thiểu số tôn giáo khác vốn đã bị áp bức, sẽ còn tồi tệ hơn nữa”.
Thực tế của việc hầu hết các đại sứ quán phương Tây đang đóng cửa và các quan sát viên quốc tế đang rời khỏi khu vực, giống như họ đã làm ở Syria vào năm 2011, không phải là một điềm tốt, Tổ chức Giáo hoàng cho biết thêm.
Minh Tuệ (theo Crux)
