Các tấm pin mặt trời được lắp đặt trên nóc Hội trường Phaolô VI tại Vatican vào ngày 1 tháng 12 năm 2010. Việc lắp đặt “những tầng thượng xanh” là một cách thức để các trường đại học tham gia vào Nền tảng Hành động Laudato Si’. (Ảnh: CNS / Paul Haring)
Cách đây 7 năm trước, vào ngày 18 tháng 6, Đức Thánh Cha Phanxicô đã truyền cảm hứng cho thế giới với Thông điệp sâu rộng của ngài, “Laudato Si’: Về việc Chăm sóc Ngôi nhà chung của chúng ta”. Thông điệp đầy nhiệt huyết tập trung vào môi trường và mối tương quan của con người với môi trường, và với nhau. Như Đức Thánh Cha Phanxicô viết: “chính trái đất, bị đè nặng và bị sử dụng lãng phí, lại là một trong số những người bị bỏ rơi và đối xử tàn tệ nhất trong số những người nghèo” (Laudato Si’, số 2).
“Laudato Si’” tiết lộ những thách thức sinh thái toàn cầu đang đe dọa sự tồn tại của chúng ta. “Chúng ta đã quên mất bản thân chúng ta là bụi đất; xác thể thực sự của chúng ta được làm từ những yếu tố của đất, chúng ta hít thở bầu khí và lãnh nhận sự sống và sự trong lành từ nguồn nước của trái đất”, Đức Thánh Cha Phanxicô viết trong phần giới thiệu của mình. Thông điệp cân bằng những lời kêu gọi chân thành về việc đánh giá lại cơ bản vị trí của chúng ta trên thế giới với những thông điệp về các bước cụ thể mà chúng ta phải thực hiện để đảo ngược những tác động “khác thường” của vấn đề biến đổi khí hậu và sự thiệt hại hệ sinh thái vốn ảnh hưởng một cách không cân xứng đến người nghèo.
Giờ đây chúng ta đang ở thời điểm mà tất cả chúng ta cần phải huy động. Tổ chức của chúng tôi, Đại học Loyola Chicago, đã ưu tiên tính bền vững về môi trường trong suốt 20 năm qua để giúp thực hiện một bước chuyển đổi rõ ràng sang năng lượng sạch và xây dựng một thế giới bền vững hơn. Chúng tôi đã thể hiện cam kết của mình đối với môi trường bằng các bước cụ thể như kết hợp các lớp học về tính bền vững trong chương trình giảng dạy của chúng tôi, khởi động Trường học về Bền vững môi trường mới, tối đa hóa hiệu quả năng lượng trong các tòa nhà trong khuôn viên trường, và tạo ra nhiều “tầng thượng xanh” trong khuôn viên trường hơn bất kỳ trường cao đẳng nào khác tại Trung Tây. Tháng 10 năm ngoái, trường đại học của chúng tôi cũng thông báo rằng họ sẽ thoái vốn khỏi các tập đoàn lấy phần lớn doanh thu từ nhiên liệu hóa thạch.
Kể từ đầu thế kỷ này, chúng tôi đã giảm hơn 70% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính và chuyển 100% lượng điện tiêu thụ tại cả bốn cơ sở ở khu vực Chicago sang các nguồn năng lượng mặt trời sạch và có thể tái tạo. Thêm vào đó, Đại học Loyola Chicago sẽ đạt được trung hòa carbon vào năm 2025. Đây là những bước cụ thể mà Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi tất cả chúng ta thực hiện.
Nhưng nhiều người trong chúng ta cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa. Đó là lý do tại sao Vatican đã khởi động một sáng kiến hành động có ý nghĩa quan trọng về môi trường vào ngày 14 tháng 11 năm 2021 dành cho các gia đình Công giáo, các Giáo xứ, Giáo phận, Dòng tu, các trường học, các trường đại học, bệnh viện và các tổ chức khác trên toàn thế giới. Sáng kiến này được gọi là Nền tảng Hành động Laudato Si’ và nó bao gồm Hành trình 7 năm Hướng tới Hệ sinh thái Toàn vẹn, hướng cả các cá nhân Công giáo lẫn các tổ chức Công giáo trên khắp thế giới thực hiện các hành động mới, có tính chuyển đổi và bất bạo động chống lại sự bất công về môi trường và xã hội. Dưới sự bảo trợ của Thánh Bộ Cổ võ sự Phát triển Con người Toàn diện, Vatican đã đặt mục tiêu thu hút 280 triệu người — 3,5% dân số thế giới — tham gia hành động vì môi trường trong 7 năm tới.
Các trường đại học Công giáo nói riêng là những người đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực này. Chúng tôi tại Loyola tự hào đóng vai trò lãnh đạo trong Nhóm làm việc của các trường đại học của Nền tảng Hành động Laudato Si’. Trong những tháng đầu tiên của Nền tảng hành động, chúng tôi đã giúp hơn 100 trường đại học ở 38 quốc gia cam kết thực hiện Hành trình 7 năm của Đức Thánh Cha Phanxicô — các trường đại học từ Đại học Hekima của Nairobi và Học Viện Newman của Thụy Điển cho đến Đại học Sanata Dharma ở Yogyakarta, Indonesia. Với sự giúp đỡ của những người đóng góp từ khắp nơi trên thế giới, chúng tôi đã tạo ra trang web University Pathways, một phần giới thiệu rõ ràng và hấp dẫn về Dự án Hành động Laudato Si’ và Hành trình 7 năm.
Đây là một cơ hội đặc biệt cho bất kỳ trường đại học Công giáo nào để gắn sứ mạng giáo dục của mình với sứ mạng của Giáo hội, và với nguyện vọng sâu sắc của sinh viên trên toàn thế giới. Nhưng đây không chỉ là một công việc của Giáo hội Công giáo. Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi tất cả các trường đại học và tất cả sinh viên, Công giáo hoặc không Công giáo, từ bất kỳ nơi nào trên thế giới, tham gia Cuộc hành trình.
Đây là thời điểm để các trường đại học tạo ra sự thay đổi đối với không gian thể lý của chính họ, giảm lượng khí thải carbon và trở thành các tổ chức zero-carbon, zero-water. Đây cũng là lúc để họ tham gia cùng với cộng đồng địa phương trong những nỗ lực song song: trồng những khu vườn, phục hồi đất và khuyến khích các chợ nông sản. Những hành động này và nhiều hành động khác nằm trong bảy mục tiêu được đặt ra cho Hành trình trong Dự án Hành động và University Pathways.
Cách đây 7 năm trước, Đức Thánh Cha Phanxicô đã trao tặng chúng ta một món quà: lời kêu gọi của ngài trong Thông điệp “Laudato Si’” nhằm hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả sinh vật sống trên hành tinh xinh đẹp này. Giờ đây, bằng cách cam kết với sáng kiến Hành trình 7 năm mới của Đức Thánh Cha, tất cả chúng ta trong lĩnh vực giáo dục đại học có thể tiếp nhận những lời nói gây xúc động đó và biến chúng trở thành một cấp độ xanh hơn, mạnh mẽ hơn cho các hành động mang tính quyết định.
Minh Tuệ (theo America)
